O potrzebie debaty i przebudowy państwa

Gdybyśmy chcieli mówić o jakiś decyzjach to pojawia się pytanie czy Polska miałaby być jednym z państw gwarantujcych bezpieczeństwo Ukrainy. Budzisz sugeruje, że może to być obsadzenie kluczowych obszarów zwalniając z tego obowiązku wojsko Ukrainy a niekoniecznie bezpośrednie zaangażowanie w walkę. Teza mało  prawdopodobna. To decyzja która jest już dziś dyskutowana i jej podjęcie jest przygotowywane a najbliższe posiedzenie NATO w Wilnie będzie okazją do jej podjęcia.

Strona ukraińska oczekuje pewnego określenia systemu bezpieczeństwa dla Ukrainy w momencie kiedy będzie kończyć się wojna. Scenariusz przedłużającego się konfliktu oznacza ścieranie się potencjału militarnego i ekonomicznego więc w tym sensie przedłużanie się konfliktu oznacza, że Ukraina nie będzie w stanie wyjść z wojny zwycięsko, raczej jako państwo “dramatycznie zniszczone i słabe“. Dziś Ukraina istnieje tylko dlatego że otrzymuje pomoc z zewnątrz. Ok. 10 mln obywateli wyjechało z kraju a perspektywa ich powrotu do kraju jest coraz mniejsza. Po zakończeniu wojny możemy się spodziewać kolejnej fali migracji bo mężowie kobiet i dzieci które wyjechały będą się jednoczyć. To oznacza że Ukraina nie ma 40mln ludzi a raczej jak mówią demografiowie 28mln ludzi. Szansa żeby nastąpił boom demograficzny jest bardzo niewielka bo znaczna część kobiet wyjechała z Ukrainy.

Budzisz zwrócił uwagę na fakt, że nawet w optymistycznym scenariuszu, gdy Ukraina notuje 7.5% wzrostu w skali rocznej, kraj ten dotrze do poziomu PKB sprzed wojny dopiero w 2033. Państwo tak osłabione gospodarczo nie będzie w stanie utrzymywać . Potrzeby Ukrainy by skutecznie odstraszać Rosję w przyszłości są bardzo dużo, w szczególności te idące na potrzeby utrzymania armii. To oznacza, że Ukraina z wojskowego punktu widzenia nie będzie mogła powstrzymać Rosji gdyby do tego doszło w przyszłości To że będzie inaczej jest wg Budzisza “myśleniem życzeniowym“.

Poza Amerykanami, w gruncie rzeczy nie ma podmiotu międzynarodowego który byłby w stanie wpłynąć na zwiększenie potencjału wojskowego Ukrainy. Oczywiste, że ta ocena sytuacji uruchamia myślenie wśród elit zachodu by te wojnę zakończyć. Generalnie, może to być także w interesie Polski bo im słabsza Ukraina tym większe przyszłe potrzeby ze strony Polski.

Z wypowiedzi M. Budzisza jasno wynika, że polska klasa polityczna i społeczeństwo będą musiały odpowiedzieć na najbardziej fundamentalne pytania. Chodzi o drastyczne podniesienie wydatku polskiego PKB na zbrojenia nawet do 5% rocznie bo to państwa wschodniej flanki będą ponosić nawieksze koszty zwiększenia potencjału wojskowego krajów wschodniej flanki NATO.

Uprawnione jest dzisiaj stwierdzenie, że politykę na wschodniej flance trzeba zmienić. Budzisz twierdzi, że tej polityki nie da się osiągnąć bez obowiązkowej służby wojskowej. Polska również stanie wobec tego rodzaju wyzwania i trzeba o tym głośno mówić bo potrzebny będzie do tego społeczny consensus. Ten wysiłek musimy wykonać również z tego powodu, że Polska nie ma aktywnej rezerwy. Armia ukraińska straciła około 100 tys. żołnierzy. Pamietajmy jednak, że straty mogły byc znacznie wieksze gdyby nie fakt, że w toku specjalnej operacji Rosji od 2014 roku, przez szeregi armii ukraińskiej przewinęło się ok 400 tys. osób. Rezerwa aktywna Francji wynosi dziś ok 40 tys. osób choć Macron zdecydował, że przyszłosci będzie to 80 tys. osób. W przypadku polskich sił zbrojnych nie mamy żadnej rezerwy bo nie mieslismy przez ten czas żadnego szkolenia. To kolejny dylemat przed którym staniemy jako wspólnota polityczna. Odbudowa dużej armii zdolnej do projekcji siły nie tylko na granicy kraju ale także np. w państwach bałtyckich będzie wymagała szybkiego działania a na to potrzeba lat.